البته صحرای عرفات، به نحو مطلق تأثیرگذار نیست؛ یعنی اینطور نیست که انسان هر وقت به آن سرزمین برود و دعا کند، دعایش مستجاب شود. از روایات ما اینطور ظاهر میشود که تأثیر این زمین روی دعا، مطلق نیست و این خصوصیت مربوط به «روز عرفه» است؛ یعنی در روز عرفه که دعا به اجابت نزدیک میشود، اگر کسی در صحرای عرفات باشد و دعا کند، دعایش به اجابت نزدیکتر است؛ هم به خاطر «روز عرفه» که عامل زمانی است و هم به خاطر «سرزمین عرفات» که عامل مکانی است.
در روایتی از علی(ع) آمده است که فرمود: «أَنَّ رَسُولَالله لَمَّا حَجَّ حَجَّه الْوَدَاعِ وَقَفَ بِعَرَفَه»؛ پیغمبر اکرم(ص) در حجّهالوداع وقتی که شب و روز عرفه شد، در عرفات وقوف کردند. «وَ أَقْبَلَ عَلَی النَّاسِ بِوَجْهِهِ»، به مردم رو کردند، «وَ قَالَ مَرْحَباً بِوَفْدِالله ثَلَاثَ مَرَّاتٍ»؛ و سه مرتبه گفتند درود بر میهمانان خداوند! یعنی به کسانی که در عرفات بودند. گفتند شما میهمانان خدا هستید.
«الَّذِینَ إِنْ سَأَلُوا أُعْطُوا». حالا اگر دعا کنید، دعاهایتان مستجاب است.دومین محلی که ما در روایات داریم، «عِندَ مَزارِ النّبی(ص)» است. آنجا هم از مکانهایی است که در اجابت دعا مؤثر است. روایات متعددی در این رابطه هست که من بخشی از آنها را که مربوط به بحثم هست، میخوانم. روایتی از امام صادق(ع) است که «إِذَا فَرَغْتَ مِنَ الدُّعَاءِ عِنْدَ قَبْرِ النَّبِیِّ»؛ هنگامی که دعایت در کنار قبر پیغمبر تمام شد، این کارها را انجام بده.
حضرت در باب زیارت قبر پیغمبر، آدابی را بیان میفرماید که سمت منبر حضرت بیا و آن را مسح کن و به چشمت بکش. آداب مفصّلی دارد ولی مقصود من این است که حضرت در ادامه فرمودند: «وَ قُمْ عِنْدَهُ فَاحْمَدِالله وَ أَثْنِ عَلَیْهِ»؛ نزد قبر پیغمبر حمد و ثنای الهی کن. «وَ سَلْ حَاجَتَکَ»؛ و حاجتت را درخواست کن. «فَإِنَّ رَسُولَالله قَالَ مَا بَیْنَ مِنْبَرِی وَ بَیْتِی رَوْضَه مِنْ رِیَاضِ الْجَنَّةِ». پیغمبر فرمود که ما بین منبر و خانه من، باغی از باغهای بهشت است. پس اینجا هم از مکانهایی است که در اجابت دعا، مؤثر است.
ما راجع به حرم مطهر علی(ع) و دعای «عِندَ قَبرِ امیرالمؤمنین(ص)» نیز روایات بسیاری داریم. در روایتی امام صادق(ع) فرمودند: سمت کوفه مزاری است که هر دردمند و گرفتاری به آنجا بیاید و دو رکعت نماز بخواند، یا چهار رکعت بخواند، خداوند حتماً گرفتاریاش را برطرف میکند. بعد راوی سؤال میکند مرادتان از این مزار چیست؟
حضرت میفرماید قبر امیرالمؤمنین(ع).در روایت دیگری داریم که امام صادق(ع) میفرماید: همانا هنگامی که زائر امیرالمؤمنین دعا میکند، درهای آسمان باز میشود. این تعبیر خیلی زیبا است. خیلی زیباست که هنگام دعای زائر امیرالمؤمنین، درهای آسمان باز میشود. از مکان دیگری که بر دعا مؤثر است، حرم امام حسین(ع) است.
روایات در این رابطه خیلی زیاد است.شعیب عَقَرقُوفیّ از اصحاب بزرگ امام صادق است. او میگوید: «قُلْتُ لَهُ مَنْ أَتَی قَبْرَ الْحُسَیْنِ مَا لَهُ مِنَ الثَّوَابِ وَ الْأَجْرِ»؛ من به امام صادق(ع) عرض کردم قربانت شوم! اگر کسی به مزار حسین(ع) برود و آنجا را زیارت کند، ثواب و پاداش و اجر او چیست؟ «قَالَ یَا شُعَیْبُ مَا صَلَّی عِنْدَهُ أَحَدٌ الصَّلَاه إِلَّا قَبِلَهَاالله مِنْهُ»؛ حضرت به او فرمود ای شعیب! احدی نزد قبر حسین نماز بجا نمیآورد، مگر اینکه آن نمازی را که در حرم خوانده است، خدا قبول میکند.
«وَ لَا دَعَا عِنْدَهُ أَحَدٌ دَعْوَه إِلَّا اسْتُجِیبَتْ لَهُ عَاجِلَةً وَ آجِلَة» و اگر هر کس آنجا دعا کند و از خدا چیزی بخواهد، نیست مگر اینکه زود یا دیر به اجابت میرسد. عاجله یعنی زود و آجله یعنی دیر. حضرت فرمود اجابت این دعا دیر و زود دارد، اما سوختوسوز ندارد! یعنی حتماً به اجابت میرسد.